M. Chrzostowski, Piżmowce powędrowały z Pragi do Biecza - artykuł prasowy z roku 1939.

 Zachowano pisownię oryginalną. Źródło u autorów.

Piżmowce powędrowały z Pragi do Biecza.

 

Przed paru dniami ubito na Balowej Skale koło Biecza piżmowca (Fiber zibethieus). Ponieważ jest to nowy okaz fauny tutejszej, wywołał więc zrozumiałe zainteresowanie, tymbardziej, że zwierzę to jest w Polsce mało znane, gdyż jego ojczyzną są dalekie kraje Ameryki Północnej położone pomiędzy 30 i 60 stopniem. Początkowo przypuszczano, że jest to chomik, jednak po bliższym zbadaniu stwierdziliśmy z p. mgr. W. Fuskiem, że jest to t. zw. szczur piżmowy, zwierzę z podrodziny norników.

Ubite zwierzę było długie około 50 cm z wyglądu podobne do ogromnego szczura z charakterystycznym długim po bokach spłaszczonym ogonem, pokrytym drobną łuską i rzadkimi króciutkimi włoskami. Tylne łapki zwierzęcia szerokie, pyszczek ścięty z wystającymi potężnymi siekaczami, uszka małe krótko owłosione, w pobliżu odbytu widoczny podługowaty ciemny gruczoł piżmowy. Ciało zwierzęcia krępe, pokryte jest miękkim i delikatnym futerkiem z wierzchu koloru  szaro–brązowego a od spodu szare.

Z opisów Brehma dowiadujemy się, że piżmowce zamieszkują okolice wodniste gdzie wybierają sobie jakieś ściśle określone tereny, w których żyją gromadnie. Gryzonie te swym sposobem życia przypominają bobry. Budują sobie długie nory w brzegach rzek i jezior, a wejścia ich kierują pod wodę. Mają też wznosić budowlę nadziemne z roślin przybrzeżnych i mułu. Auduboń i Bachmann podają, że piżmowce są bardzo żwawymi i wesołymi istotami. Zwierzęta te doskonale pływają w wodze przy czym posługują się ogonem. O niebezpieczeństwie ostrzegają się przez plaśnięcie ogonem o wodę. Do największych ich wrogów należą puchacze i naturalnie człowiek. Piżmowiec posiada bardzo cenne futerko, to też rok rocznie zabija się tych zwierząt w Północnej Ameryce przeciętnie 6 milionów. Na piżmowce polują wiosną, ponieważ wówczas futerko jest najcenniejsze.

Dla cennych futer w r. 1906 książe Colloredo Mansfeld sprowadził kilka par piżmowców do swego majątku pod Pragą w Czechach i rozpoczął hodowlę tych zwierząt nad jeziorem. Piżmowce rozmnożyły się bardzo szybko i to w tak wielkiej ilości, że już w roku 1909 były uciążliwe dla Czech z powodu wyrządzanych szkód, Wkrótce rozprzestrzeniły się po całej Europie Środkowej, zawędrowały do Polski i Niemiec.

Obecnie zwalcza się piżmowce gdyż jest to ogromny szkodnik w rolnictwie, w gospodarstwach rybnych, niszczy tamy i wały ochronne. Pojawienie się piżmowca w Bieczu i okolicy musi być brane pod uwagę ze względu na szkody jakie będzie wyrządzał, ponieważ zwierzę to mnoży się bardzo szybko.

Marian Chrzostowski