M. Ślazyk, Tajemniczy świat lokalnych roślin - Wawrzynek wilczełyko.

Wawrzynek wilczełyko

Wawrzynek wilczełyko to krzew charakterystyczny dla żyznych lasów liściastych. Kwitnie na przedwiośniu, przed pojawieniem się liści, co zwiastuje budzenie się lasu z zimowego snu.

Wawrzynek wilczełyko, fot. M. Ślazyk

Wawrzynek w wierzeniach i medycynie ludowej:

Od dawna wiadomo, że kora lub owoc  wawrzynka przyłożone do rany wywołują rany. Właściwości drażniące wykorzystywali żebracy – nacierali łykiem wawrzynka ciało, by wywołać obrzęki. W ten sposób zapewne wzbudzali większą litość.

Kwiat wawrzynka usmażony ze śmietanką miał służyć jako maść na głowę małych dzieci dotkniętych krostami.

W dzień świętego Szczepana zamiatano izbę wilczym łykiem, co miało odpędzić robactwo.

Ciekawy obyczaj wiąże się z zastosowaniem tego krzewu przez panny pragnące szybkiego zamążpójścia – Talko- Hryncewicz tak pisał o pewnych zwyczajach w okolicach Lwowa: „Nastrugawszy korzeń jarzębiny i wilczego łyka, dziewczyna gotuje je po pierwszym pianiu koguta, a potem chowa w kącie stajni pod wschodnią jej częścią, pod podłogą na osiem dni. Dziewiątego dnia przed wschodem słońca bierze ten odwar i niesie na drogę, którą chodzi luby. Odwróciwszy się ku Księżycowi, mówi: „Miesiaciu, mołodcze, w mene krase diwocza, a w tebe paribocza i ne daj wik swij diwowaty, ta wyłowanie ne znaty, prywezny joho do mene”. Rozlawszy następnie odwar na krzyż po tej drodze, czeka ukryta w pobliżu do wschodu słońca, a gdy się ono pokaże, mówi znowu: „Sonejku, hołubojku, zasyp pytom moi ślidy a jaho oczy ”. Parobek, który stanie na tym miejscu, albo szalenie rozkocha się w dziewczynie, albo okaleczeje na tę nogę, którą stąpił na zaczarowane miejsce.

·        Literatura:

        Marszałek Edward, Scelina Marcin, Krzewmy Krzewy, Warszawa, 2015, Centrum Informacji Lasów Państwowych, ISBN 978 -  83 – 63895 – 33 -4

·         Monika Kujawska, Łukasz Łuczaj Joanna Sosnowska, Piotr Klepacki, Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych Słownik Adama Fischera, Wrocław 2016, PTL, ISBN 978-83-64465-29-1

·        Talko-Hryncewicz Julian, Zarysy lecznictwa ludowego na Rusi południo­wej, Kraków, 1983, Akademia Umiejętności.