Tradycja wyrobu drobnych
przedmiotów drewnianych codziennego użytku pojawiła się na łemkowszczyźnie już
w XIX wieku. Głównym ośrodkiem produkcji tych przedmiotów była Nowica i
Przysłup. W Nowicy najbardziej rozpowszechniony był pierwotnie wyrób łyżek. Przed
pierwszą wojną światową robiono tam tzw. łyżki węgierskie, sprzedawane masowo
po węgierskiej stronie. W okresie międzywojennym obok łyżek węgierskich zaczęto
produkować również łyżki „warszawskie” (długości około 40cm) i „półwarszawskie”
(długości 30cm). Oprócz łyżek wyrabiano też toczone wrzeciona i różnego rodzaju
drobne artykuły użytku kuchennego, jak wałki do ciasta, tłuczki do ziemniaków,
kopystki, montewki do mieszania mleka, ozdobne foremki do masła, grzybki do
cerowania pończoch, fujarki, szczypce do bielizny, szufle do mąki i do cukru, a
w czasach nowszych również wieszaki na ubrania. Z Nowicy produkcja wyżej
wymienionych przedmiotów drewnianych przeniosła się w okresie międzywojennym do
Leszczyn, które pierwotnie zajmowały się raczej pośrednictwem w sprzedaży
wyrobów Nowickich. Początkowo produkcja odbywała się na bardzo prymitywnych
maszynach, wytwarzanych we własnym zakresie przez samych producentów. Po
drugiej wojnie światowej Leszczyny zostały zelektryfikowane, co pozwoliło
niektórym wytwórcom zastosować nowoczesne maszyny o napędzie elektrycznym, co
usprawniło znacznie produkcję. W czasach współczesnych zawód łyżkarza niemal
całkiem zanikł, a archaiczne sposoby produkcji zostały już praktycznie
zapomniane.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz